Alles over elektrode lassen

Elektrode lassen is een lastechniek die niet alleen door de ervaren lasser gebruikt wordt, maar ook zeker door de hobbyist. Een groot voordeel is het werken zonder gas. Daarnaast is het een lastechniek die ideaal is voor de kleinere klussen. Maar ook al is deze manier van lassen relatief laagdrempelig, het blijft belangrijk om voorkennis op te doen voordat je met de lastoorts in de weer gaat. Daarom vertel ik je in dit artikel hoe deze vorm van elektrisch lassen precies werkt, wat je ervoor nodig hebt en wanneer je het gebruikt.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Hoe werkt het?

Elektrode lassen wordt ook wel MMA lassen (Manual Metal Arc) en booglassen met beklede elektroden (BMBE) genoemd. Typerend voor deze lastechniek is het werken met een afsmeltende elektrode. Je trekt een elektrische boog tussen het werkstuk en de elektrode door deze tegen het materiaal aan te 'strijken', ongeveer zoals je een lucifer zou aansteken. Vervolgens smelt de elektrode, die bestaat uit een metalen kerndraad en een bekleding (mantel). De kerndraad is je lastoevoegmateriaal en de gassen die in de bekleding zitten en vrijkomen door de hitte, zorgen ervoor dat je de boog in stand houdt. Hierdoor heb je dus geen apart beschermgas nodig. Het toevoegmateriaal smelt op het werkstuk en om het gestolde lasmateriaal te beschermen, ontstaat er een 'slak'. Deze verwijder je met een bikhamer als het is afgekoeld.

Wanneer gebruik je het?

Elektrode lassen doe je onder andere als je korte lasverbindingen maakt. Je elektrode smelt immers af, dus als er flinke stukken gelast moeten worden, vertraagt het vervangen van je elektroden het lasproces aanzienlijk. Daarnaast kost het wegbikken van de slak extra tijd en wordt deze manier van lassen minder gebruikt voor industriële doeleinden. Maar deze lastechniek is wel weer in alle posities uit te voeren, zodat je bijvoorbeeld ook een pijpleiding boven je last of bij moeilijk bereikbare plekken in een lasconstructie komt om reparaties uit te voeren. Daarnaast is dit type lasapparaat bij uitstek geschikt voor mobiel gebruik, zowel binnen als buiten.

Wat heb je nodig?

Elektrode lassen doe je met een lasapparaat dat constante stroom levert. Naast een geschikt lasapparaat heb je beklede elektroden nodig om te verlassen, die te krijgen zijn in verschillende diameters. Elk lasapparaat is geschikt voor elektroden tot een bepaalde maat, bijvoorbeeld van 2 tot 4 millimeter. Daarnaast is de bekleding van elektroden onder te verdelen in 3 hoofdgroepen: rutiel, basisch en cellulose. In een notendop:

Alle elektroden lasapparaten

Elektroden

Elektroden met een rutiel bekleding worden het meest gebruikt en dat heeft verschillende redenen. Zo las je met deze elektrode in elke positie, maak je sterke lasverbindingen en ontstaan er relatief weinig spetters. Deze elektroden gebruik je voor ongelegeerd staal. Lassen met basische elektroden zorgt ervoor dat de lasverbinding sterk is en een lage mate van broosheid heeft. De lasbaarheid van deze elektroden is minder goed dan die van rutiel elektroden. Je maakt er grovere lasverbindingen mee en de slak is moeilijker te verwijderen. Ga je laaggelegeerd staal lassen, dan zijn basische elektroden de beste keuze. Cellulose elektroden zorgen door het hoge gehalte van cellulose in de bekleding voor veel rook en spatten tijdens het lassen. Dit is niet ideaal, maar daar staat tegenover dat je er snel mee last, in alle posities. Ook is de las diep en minder gevoelig voor corrosie. Elektroden met deze bekleding worden veel gebruikt bij het aan elkaar lassen van pijpleidingen.

In de praktijk

Veel elektroden zijn een combinatie van bovenstaande bekledingen en de bijbehorende stoffen, omdat ze allemaal zo hun voor- en nadelen hebben. Ga je aan de slag met beklede elektroden, dan is het cruciaal dat de bekleding niet beschadigd is en de elektroden niet vochtig zijn. Dit heeft grote invloed op het lassen. Elektroden zijn om die reden verkrijgbaar in vacuüm verpakkingen, zodat ze goed geconserveerd blijven. Is de verpakking eenmaal open, dan bewaar je de elektroden in een droge ruimte.

Welke materialen kun je ermee lassen?

Welke materialen je gaat lassen, hangt af van het soort bekleding op je elektrode. In de basis kun je met elektrode lassen elk type materiaal met elkaar verbinden, behalve aluminium. Wel is het van belang welk soort elektrode je gebruikt. Zo pak je om gietijzer te lassen een ander soort elektrode dan wanneer je rvs, of juist 2 verschillende materialen, met elkaar gaat verbinden. Houd ook rekening met de dikte van het materiaal. Elektrode lassen is namelijk minder geschikt voor dunne platen (tot ongeveer 3 millimeter), omdat het nogal een grove manier van lassen is en je snel door het materiaal brandt.

Wat zijn de voordelen?

Zoals gezegd is elektrode lassen een lastechniek die zowel geliefd is bij de zzp'er als bij de doe-het-zelver. Het is geen toeval dat elektroden ook in kleine verpakkingen te koop zijn, ideaal voor de af-en-toe lassers. Voor een professional is elektrode lassen ideaal om kleine reparatie- en constructieklussen mee uit te voeren. Door de afwezigheid van beschermgas is het prima in de buitenlucht te gebruiken. Het benodigde lasapparaat is compact en licht, zodat de zzp'er het gemakkelijk kwijt kan in zijn bus en de doe-het-zelver in de schuur. Bijkomend voordeel zijn de relatief lage kosten van de apparatuur en het feit dat er weinig kapot kan aan dit type lasapparaat, zodat het zeker voor de beginnend lasser een aantrekkelijke lastechniek is om mee te starten.